هفتهای که جهان دوباره به ایران خیره شد
در کمتر از هفت روز، پنج رویداد بزرگ، پرونده ایران را به تیتر یک رسانههای بینالمللی کشاند:
۱. قرارداد ۲۵ میلیارد دلاری با روسیه برای ساخت نیروگاههای هستهای.
۲. رد شدن تلاش روسیه و چین در شورای امنیت برای جلوگیری از بازگشت تحریمها.
۳. فراخواندن سفیران آلمان، فرانسه و بریتانیا به تهران.
۴. افشای فعالیتهای گسترده در یک سایت زیرزمینی مرموز پس از حملات هوایی.
۵. رد قاطع رهبر ایران برای مذاکره مستقیم با آمریکا.
هر کدام از این تحولات بهتنهایی مهم بودند؛ اما کنار هم تصویر پیچیدهای میسازند: ایران در حال عبور از نقطهای است که میتواند آینده خاورمیانه را برای سالها تعیین کند.
بخش اول: قرارداد با روسیه؛ همپیمانی در سایه تحریم
ایران و روسیه توافق کردند چهار نیروگاه هستهای جدید با ظرفیت مجموعاً ۵ گیگاوات بسازند. این بزرگترین پروژه انرژی هستهای ایران پس از بوشهر است.
• برای تهران، این قرارداد نماد «ایستادگی و استقلال» است.
• برای مسکو، فرصتی برای نمایش قدرت در برابر غرب و تعمیق حضورش در خلیج فارس.
اما در پشت این قرارداد، پرسشی بزرگ وجود دارد: آیا چنین پروژهای در شرایط بازگشت تحریمهای سازمان ملل اصلاً قابل اجراست؟
بخش دوم: شکست شورای امنیت و بازگشت سایه تحریمها
طرح مشترک روسیه و چین برای تعویق تحریمهای ایران در شورای امنیت رد شد. این یعنی احتمال فعال شدن «مکانیسم ماشه» و بازگشت همه تحریمهای سازمان ملل بسیار جدی است.
• بازگشت این تحریمها میتواند ایران را از نظر مالی و فنی منزویتر کند.
• همکاری با آژانس انرژی اتمی هم زیر سؤال میرود؛ چراکه تهران تهدید کرده در صورت «اقدامات خصمانه» ممکن است همکاریها را محدود یا متوقف کند.
در همین چارچوب، ایران سفیران سه کشور اروپایی را فراخواند تا به آنها هشدار دهد. این اقدام، یک پیام دیپلماتیک روشن داشت: تهران آماده رویارویی مستقیم است.
بخش سوم: تونلهای ناشناخته؛ راز در دل کوه
شاید جنجالیترین خبر، تصاویر ماهوارهای از فعالیت گسترده در یک سایت زیرزمینی باشد.
• حفاریهای تازه، حضور ماشینآلات سنگین و تدابیر امنیتی بیسابقه دیده میشود.
• منابع غربی میگویند ایران میخواهد تأسیسات حیاتی را به عمق زمین منتقل کند تا در برابر حملات هوایی مصون بماند.
• ایران اما میگوید همه چیز صلحآمیز است و تبلیغات دشمنان را «جنگ روانی» مینامد.
این سایت ناشناخته حالا به «نماد بیاعتمادی» تبدیل شده است. برای اسرائیل، بهانهای تازه برای حمله؛ برای آمریکا، دلیلی برای فشار بیشتر؛ و برای تهران، پاسخی به تهدیدات بیرونی.
بخش چهارم: رد مذاکره مستقیم با آمریکا
در میانه همه این بحرانها، رهبر ایران مذاکره مستقیم با آمریکا را رد کرد. این موضعگیری عملاً آخرین امید به یک مسیر دیپلماتیک سریع را از بین برد.
• برای واشنگتن، این به معنای دشوارتر شدن هرگونه توافق جدید است.
• برای اروپا، ناامیدی عمیقتر از امکان مصالحه.
• برای تهران، نشانهای از اینکه راهبرد «مقاومت و اتکا به شرق» انتخاب نهایی است.
تحلیل استراتژیک: بازیگران و محاسبات
• ایران میخواهد نشان دهد تحت فشار هم پیش میرود، چه با پروژههای میلیاردی، چه با تونلهای زیرزمینی.
• روسیه از این وضعیت سود میبرد: قراردادهای عظیم، نفوذ سیاسی بیشتر، و استفاده از ایران بهعنوان برگ فشار علیه غرب.
• آمریکا در تنگنای انتخاب است: فشار حداکثری یا پذیرش یک ایران مصمم.
• اروپا میان نگرانی از جنگ و اصرار بر دیپلماسی گرفتار مانده است.
• اسرائیل بیش از همه تهدید را جدی گرفته و آشکارا از احتمال اقدام نظامی سخن میگوید.
پیامدهای احتمالی: آیندهای پر از تلاطم
۱. اقتصاد: بازگشت تحریمها میتواند مسیر سرمایهگذاری خارجی را مسدود کند، حتی اگر روسیه همراهی کند.
2. امنیت منطقه: افزایش تنشها احتمال یک جنگ منطقهای گستردهتر را بیشتر میکند.
3. دیپلماسی: رد مذاکره مستقیم با آمریکا یعنی کانالهای اصلی ارتباطی مسدود شدهاند.
4. اعتماد جهانی: سایتهای زیرزمینی مشکوک باعث میشوند هر ادعای صلحآمیز بودن برنامه هستهای با دیده تردید نگریسته شود.
آینده در سایه ابهام
ایران در یک لحظه حساس تاریخی قرار گرفته است. از یک سو با روسیه قراردادهایی میبندد که میتواند ظرفیت انرژی را متحول کند، و از سوی دیگر درگیر بحرانی میشود که میتواند جرقه جنگی تازه باشد.
🔴 پرسش نهایی این است:
آیا ایران در حال ساخت آیندهای روشن با نیروگاههای هستهای است یا در حال حفر تونلهایی است که جهان را به سمت یک تقابل ویرانگر میکشاند؟
ایران در یک لحظه حساس تاریخی قرار گرفته است. از یک سو با روسیه قراردادهایی میبندد که میتواند ظرفیت انرژی را متحول کند، و از سوی دیگر درگیر بحرانی میشود که میتواند جرقه جنگی تازه باشد.
🔴 پرسش نهایی این است:
آیا ایران در حال ساخت آیندهای روشن با نیروگاههای هستهای است یا در حال حفر تونلهایی است که جهان را به سمت یک تقابل ویرانگر میکشاند؟
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر